8 września 1943 roku we Włoszech upadł faszystowski rząd Benita Mussoliniego. Wiosną i latem 1944 r. region Versilia w Toskanii stał się terenem walk pomiędzy armią niemiecką i sprzymierzonymi z nią włoskimi faszystami z Republiki Salò (marionetkowego państwa pod rządami Mussoliniego) a włoskimi partyzantami, kierowanymi przez powiązany z siłami alianckimi Komitet Wyzwolenia Narodowego.

12 sierpnia 1944 r. wioska Sant’Anna di Stazzema została okrążona przez 2 Batalion 16 Dywizji Grenadierów Pancernych SS, wykorzystujący włoskich tragarzy amunicji. Celem akcji była pacyfikacja cywilów, których Niemcy uważali za zdrajców i potencjalnych sojuszników partyzantów. Większość mężczyzn opuściła wioskę, gdy tylko otrzymali wiadomość o pojawieniu się w okolicy oddziałów niemieckich. Żołnierze zrobili obławę na mieszkańców Sant’Anna i położonych nieopodal osiedli, spędzając ich z pól i gospodarstw m.in. na plac przy kościele, do niektórych domów i budynków gospodarczych. Zamordowali tam, głównie w zbiorowych egzekucjach, około 400 osób – ich dokładna liczba jest niepotwierdzona. Były to przede wszystkim kobiety, dzieci i osoby starsze. Wiele ofiar masakry to osoby spoza Sant’Anny, które w tej górskiej miejscowości pragnęły znaleźć schronienie w oczekiwaniu na koniec wojny.

Po II wojnie światowej i powstaniu Republiki Włoskiej – mimo śledztw prowadzonych przez władze anglo-amerykańskie i włoskie w latach 1944-1946 – nikt z winnych tego mordu nie został osądzony. Masakra w Sant’Anna di Stazzema była wymieniana wśród zarzutów podczas procesów nazistowskich dowódców: Alberta Kesselringa (1947), Maksa Simona (1948) i Waltera Redera (1951), lecz wówczas nie ustalono jej sprawców. Pięćdziesiąt lat później urzędnik Antonio Intelisano odnalazł w rzymskiej siedzibie magistratury wojskowej siedemset zapomnianych akt dochodzeniowych w sprawie zbrodni wojennych. Okazało się, że zostały one odrzucone w 1960 r. przez adwokata Emilia Santacroce. Zgodnie z ówczesną zimnowojenną logiką, rozliczanie nazistowskich masowych mordów na włoskich cywilach mogłoby wpłynąć negatywnie na dążenia do odbudowy armii Niemiec Zachodnich – kluczowe dla umocnienia sił bloku antykomunistycznego.
W latach 2004-2006 proces został wznowiony. Sąd wojskowy w La Spezia osądził i skazał dziesięciu byłych niemieckich oficerów.
W Sant’Anna di Stazzema przemoc ze strony nazistów dotknęła całą miejscową społeczność. Historia każdej z ofiar symbolizuje istnienie ludzkie dotknięte okrucieństwem wojny.