Zofia Haltof-Mikołajewska was verbindingsofficier en verpleegster bij de verzetsbeweging Armia Krajowa (het Binnenlandse Leger). Ze werd voor haar verzetsactiviteiten gearresteerd en naar concentratiekamp Auschwitz gestuurd.

Zofia Haltof-Mikołajewska werd geboren op 25 oktober 1921 in Krakau. Tijdens de bezetting was ze een actief  in het verzet. Sinds 1940 maakte ze deel uit van de Bond van de Gewapende Strijd van het Armia Krajowa.

Aanvankelijk was Zofia verbindingsofficier, maar na een geheime training van de Militaire Dienst voor Vrouwen, ging ze verpleegstersopleidingen organiseren. 

Op 20 oktober 1943 werd Zofia gearresteerd door de Duitsers op verdenking van verzetswerk. Ze werd enkele weken wreed gemarteld in het hoofdkwartier van de Gestapo in Krakau. Haar proces vond daar ook plaats en duurde weken. Daarna werd ze afgevoerd naar het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau.

Ze kreeg de status van politiek gevangene (nummer 70452). In het kamp werd ze onderworpen aan pseudo-medische experimenten. De Duitsers injecteerden haar met tyfusbacteriën als onderdeel van een onderzoek naar de ziekte. Gelukkig wist ze te overleven. Toen de kampleiding in januari 1945 de gevangenen het bevel gaf om het kamp te verlaten (voor wat later de dodenmars werd genoemd), verborg Zofia zich samen met andere gevangenen in een pakhuis. Ze verzorgde de ernstig zieken tot het kamp door het Rode Leger van de Sovjets werd bevrijd. 

Dankzij Zofia begon de afdeling Krakau van het Poolse Rode Kruis al begin februari 1945 met het organiseren van medische hulp voor vrouwelijke gevangenen die in concentratiekamp Birkenau waren gebleven.

In de jaren 1976-1982 was Zofia actief in de Vereniging van Gehandicapte Oorlogsveteranen. Ze zette zich ook in voor de herdenking van de slachtoffers van de Duitse terreur. Zofia overleed op 27 juli 2010 en werd postuum bevorderd tot kapitein.